[ Pobierz całość w formacie PDF ]
daûro de kelke da semajnoj, nun mi vin subtenos per konsi-
lo kaj helpo. & ¯is nun mi parolis al vi nur teorion, nun mi
transiras sur la kampon de la praktiko & Apud mia lo¸ejo es-
tas lueblaj tri çambroj, preskaû tiaj samaj kiel çi tiuj & çu vi
volas? morgaû ni estos najbarinoj. Vi alkondukos çi tien vian
infanon, estos al ¸i varme kaj oportune & postmorgaû vi for-
metos çi tiun funebran malbelan veston.
Marta forprenis la manplaton de antaû la okuloj kaj levis
la kapon.
Karolino! ÿi diris levigante, sufiçe, ne diru eç unu
vorton plu, &
Nu, diris la virino en la atlasaîoj, çu ne?
La virino en la funebra vesto ne respondis dum momento.
xia viza¸o aperigis jen mortan palecon, jen koloron de sango,
la voço tremis kaj kvazaû venis el la profundo de la brusto,
kiam ÿi komencis paroli.
Antau nelonge, ankoraû antaû nelonge, se iu kura¸us
207
MARTA
eLIBRO
paroli al mi tiel, kiel vi parolis, Karolino, mi sentus en mi te-
ruran ofendon & eble furiozan koleron & nun mi sentas ne-
nion krom granda doloro! kaj ankoraû pli granda honto. Mi
certe estas io malpli alta ol homo, se, havante nenian kulpon,
ne farinte eç ombron da malbono, serçante en la mondo ne-
nion, nenion krom honesta laboro, mi renkontis tion, kion &
mi renkontis & Ho, kiel malalten, kiel malalten mi falis! kaj
por kio? kaj por kia kulpo?
Dum momento ÿi staris senmove, kun okuloj malgaje ri-
gardantaj la plankon. Post momento ÿi diris iom pli malseve-
re:
Mi ne malestimas vin, Karolino, mi ne îetos sur vin, kiel
vi diris, plenmanon da koto. Mia Dio! Mi scias ja, kio estas la
vivo de malriça virino & mi ¸uas ¸in de kelke da monatoj &
hodiaû mi englutis plej maldolçan ¸ian guton. Mi ne malesti-
mas vin, sed imiti vian agadon mi ne povas & ne, neniam &
neniam.
xi denove silenti¸is, kaj nun ÿi per atentaj okuloj rigardis
unu punkton en la spaco. Tie ÿi per okuloj de la imago ekvi-
dis unu el la bildoj de sia pasinteco.
¯i ne estis ia bildo el la pasintaj ¸ojoj kaj feliço, kontraûe,
¸i prezentis per si momenton de senlima doloro. Marta ekvi-
dis kuÿantan sur la lito de malsanulo la solan homon, kiun ÿi
amis sur la tero. Lia viza¸o estis rigidi¸anta sub la mano de
la morto, la spirado de la malsanega brusto estis çiam pli kaj
pli malfacila, sed liaj okuloj, radiantaj per la lasta brilo de la
vivo, estis fiksitaj sur ÿia viza¸o, lia mano kun spasmo de ago-
nio per la rigidi¸antaj fingroj premis ÿian manon. Malfeliça
mia Marta, kiel vi vivos sen mi! Kun çi tiuj vortoj sur la blu-
i¸intaj lipoj li forlasis ÿin por çiam.
208
MARTA
eLIBRO
Ho, kiel mi lin amis! kiel mi lin ankoraû amas! mur-
muretis la vidvino, kaj ÿiaj interplektitaj manoj falis sur la ni-
gran veston kaj ÿia brusto levi¸is de forta ek¸emo. Ne, Ka-
rolino! Pro Dio, ne! ÿi ekkriis, alte levante la viza¸on palan
kaj tamen radiantan; mi estis pli feliça ol vi. La homo, kiun
mi amis, ne faris el mi objekton. Li edzi¸is kun mi, li min
amis, li min estimis. Mortante, li pensis ankoraû pri mi kaj pri
mia estonteco. Mi amas lin ankoraû, kvankam li ne estas jam
sur la tero, mi estimas lian nomon, kiun mi portas. Amo por
li kaj memoro pri li staras en mia interno kiel altaroj; antaû
ili brulas lampo plenigita de larmoj de mia koro, kaj ¸i lumas
mian malgajan vojon.
Kaj irante tiun vojon, vi baldaû atingos la kampojn Eli-
zeajn, kie blankaj an¸eloj kunigos vin kun via mortinta edzo!
eksonis akre kaj interplektite kun rido la voço de Karolino.
Marta staris jam kelke da paÿoj for de ÿi kaj metis sur sian
kapon la nigran lanan tukon.
Adiaû, malfeliça Karolino, adiaû! ÿi diris per mallaû-
ta voço kaj elkuris en la apudan çambron, kie super la ronda
mahagona tablo jam brulis la rozokolora lampo. xi estis jam
proksime de la pordo, kiam ÿi eksentis, ke oni tenas ÿin je la
brako. Apud ÿi staris Karolino kun lipoj tremantaj de rido,
kun sia velkinta frunto kovrita de malgrandaj sulketoj kaj kun
malluma brilo en la pupiloj.
Aûskultu! ÿi diris, efektive mi volas ridi pri vi! vi
estas ekzaltita; strange naiva, mia kara, vi estas ankoraû gran-
da infano. Kaj tamen mi vin bedaûras! mi eç ne scias kial, çar
fine kion do povas min interesi tio, kio fari¸os al vi? Por mi
estas eç pli bone, ke vi ne estos mia najbarino, çar vi estas tro
bela & Sed & sed via ringo nutris min dum kelke da semaj-
209
MARTA
eLIBRO
noj & ne estas ja nepra devo de mia vivo, ke mi estu sendan-
ka.
Per unu mano ÿi forte tenis la brakon de la juna virino, la
duan ÿi etendis al la fenestro.
Pripensu, ÿi diris, tie estas tiel malvarme, multeho-
me kaj samtempe senhome. La amasoj vin dispremos per la
piedoj, la abismo vin englutos & Returnu vin &
Lasu min, diris Marta per voço obtuza sed forta, mi
vin ne insultas, sed paroli kun vi mi ne povas & mi venis çi
tien, por havi momenton da amikeco kaj ripozo, sed mi tro-
vis novan doloron kaj plej grandan honton de la vivo & lasu
min!
Ankoraû unu vorton vi devas aûdi & tiu juna homo, kiu
hodiaû iris kun mi sur la strato, estas furioze enami¸inta en
vin & li fordonos çion, kion li havas.
Lasu min! ekkriis Marta jam laûte kaj kun dolor¸emo,
kaj kun spasma forto ÿi ektiris sian brakon, çirkaûprenitan de
la mano de la al ÿi klinita virino. Tiu mano plu ÿin ne tuÿis.
Marta îetis sin al la pordo.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]